Μήπως είμαι καταναγκαστικός;
Μπορεί να έχεις ακούσει τον όρο "ψυχαναγκαστικός" για κάποιον, ή "ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή", όπως και να το πούμε όμως, στο ίδιο αναφερόμαστε και στα ίδια χαρακτηριστικά συμπεριφοράς.
Μιας και πολλοί με ρωτάνε αν είναι ψυχαναγκαστικοί (τι μανία και αυτή όλοι να θέλουμε να έχουμε μια ταμπέλα, ότι ανήκουμε ή δεν ανήκουμε κάπου), θα πω αρχικά πως όποιος έχει χαρακτηριστικά μιας ψυχαναγκαστικής προσωπικότητας, υποφέρει...
Τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς των καταναγκαστικών ατόμων βασίζονται στη σοβαρότητα, την αυτοπειθαρχία, την ακρίβεια και σχολαστικότητα, στη τελετουργία και στην ισχυρογνωμοσύνη.
Θα μου πείτε όμως:
““Γιατί είναι προβληματική όμως μια τέτοιου είδους συμπεριφορά και γιατί υποφέρει κάποιος έχοντας αυτά τα στοιχεία στην προσωπικότητα του;””
Γιατί τα χαρακτηριστικά αυτά δεν τα έχει για τον ίδιο του τον εαυτό και για τη ζωή του, αλλά για το καθήκον και τα θέλω των άλλων. Οι προσωπικές επιθυμίες του ψυχαναγκαστικού ανθρώπου υποβαθμίζονται, και με τη σκέψη τους υποτάσσονται καθημερινά και μονίμως στο συναίσθημα του καθήκοντος.. "Πρέπει να τελειώσω την εργασία μου, πρέπει μέχρι τις 17:00 να έχω φύγει, πρέπει, πρέπει, πρέπει"!
Και τι θα συμβεί αν δεν τελειώσεις την εργασία σου στην ώρα σου, αν δεν έχεις μαγειρέψει όπως είχες προγραμματίσει και αν τέλος πάντων χάσεις τον έλεγχο της κατάστασης; Ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί αν συμβεί;
Τίποτα φοβερό, τραγικό ή πραγματικά απειλητικό δεν πρόκειται να συμβεί, κι ας μην είμαι δίπλα σου αυτή τη στιγμή να μου το πεις. Το μόνο τραγικό για εσένα είναι ότι δεν μπορείς να αντέξεις συναισθηματικά ότι δεν έγινε αυτό που είχες πει ότι θα γίνει, και ότι "απέτυχες" να τηρήσεις την υπόσχεση σου...
Τη ζωή δεν μπορούμε να την ελέγχουμε στα πάντα. Γιατί στη ζωή υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι, άλλα θέλω, γεγονότα που διαδραματίζονται γύρω μας και δεν περιμένουν εμάς. Μπορούμε να θέτουμε στόχους αλλά όχι καταναγκαστικά "πρέπει", υποχρεώνοντας τον εαυτό μας να τα τηρήσει με κάθε κόστος. Πολλοί βασανιζόμαστε από άπειρα "πρέπει" κάθε ημέρα, και θα πω ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών αφορά τη ζωή άλλων και όχι τη δική μας.
Αντικαταστήστε τη λέξη "πρέπει" με τις λέξεις "καλό θα ήταν" και αρχίστε να ερμηνεύετε την καθημερινότητα σας με βάση αυτές τις λέξεις. Πιστέψτε με, η βαρύτητα της καταπίεσης που προκαλεί η κάθε έκφραση είναι διαφορετική... Η δεύτερη σας δίνει το δικαίωμα να μην καταφέρετε το στόχο γιατί απλώς δεν...προλάβατε. Υπάρχει πάντα και η επόμενη ημέρα.
Προσπαθήστε να υιοθετήσετε το "καλό θα ήταν" στη ζωή σας, στη ζωή των παιδιών σας, χαρίστε στον εαυτό σας το δικαίωμα να μην καταπιέζεται για τα πάντα. Κι ακόμα περισσότερο, για τα θέλω και πρέπει των άλλων.
Η ζωή έχεις απολαύσεις και χρειάζεται να σταματάμε και να ιεραρχούμε τα καθήκοντα, τα "πρέπει", τα θέλω μας και τα θέλω των άλλων. Αναρωτηθείτε γιατί το δικαίωμα αυτό του να απολαμβάνουν τη ζωή, το έχουν μερικοί από εμάς και κάποιοι άλλοι υποφέρουν για τα πάντα; Μήπως οι πρώτοι ξέρουν να ιεραρχούν κυρίως τα δικά τους θέλω και να απολαμβάνουν τους δικούς τους στόχους και όχι των άλλων;
